Edward VIII zasiadł na brytyjskim tronie 20 stycznia 1936 roku. Tego samego dnia rozpoczął krótkie, ale pełne kontrowersji rządy, które wstrząsnęły konserwatywnym społeczeństwem i zakończyły się jego abdykacją w grudniu tego samego roku. Z korony zrezygnował ze względu na miłość do kobiety, której nie akceptowali Brytyjczycy, Kościół i gabinet. Życie króla Edwarda VIII to jednak nie tylko historia o zakazanej miłości i skandalach obyczajowych, ale również wygnanie z kraju, pronazistowskie sympatie oraz powiązania z Ribbentropem i samym Hitlerem.
Przed koronacją
Edward Albert Christian George Andrew Patrick David urodził się w czerwcu 1894 roku w Richmond i był najstarszym synem króla Jerzego V i Marii Teck. Wielość swoich imion zawdzięczał chęci upamiętnienia przodków oraz świętych patronów Anglii, Irlandii, Szkocji i Walii. W młodości ojciec był dla niego bardzo surowy, co było charakterystycznym sposobem wychowania dzieci wśród wyższych sfer. Nie przeszkodziło to chłopcu w zjednywaniu sobie innych osób i zdobywaniu ich sympatii. Edward nie miał problemów z nauką. Na początku swojej edukacji kształcił się w domu, po czym wstąpił do szkoły marynarki wojennej. Gdy przebywał w bazie morskiej w Dartmouth, zachorował na świnkę. Choroba miała bardzo ostry przebieg. Niektórzy przypuszczali, że spowodowała u Edwarda bezpłodność, która miała wpłynąć na jego późniejszą decyzję o abdykacji.
W 1910 roku ojciec Edwarda oficjalnie zasiadł na brytyjskim tronie i mianował swojego syna księciem Walii i hrabią Chester. W wieku osiemnastu lat zdecydował się rozpocząć naukę w oksfordzkim Magdalen College, jednak przerwał ją już po trzech latach. Edward bardzo mocno zabiegał o przydział do walk na froncie, gdy wybuchła pierwsza wojna światowa.
Ze względu na swoje pochodzenie, książę Walii trzymany był z dala od czynnego udziału w toczących się starciach. Regularnie był zachęcany do odwiedzania szpitali i udzielania wsparcia rannym żołnierzom i ich rodzinom. To wszystko nie było dla niego jednak wystarczające, aż w końcu dopiął swego i został promowany na oficera. W nowej roli czuł się świetnie i nie bał się ryzyka. Niepokoiło to brytyjskiego ministra wojny, który zdecydował się zakończyć frontową historię księcia i odwołał go do Sztabu Generalnego.
Romanse Edwarda i miłość do Wallis Simpson
Jeszcze jako książę Walii, Edward VIII lubował się w zakrapianych imprezach, klubach nocnych i pięknych kochankach. Nie sprawiały mu natomiast przyjemności oficjalne przyjęcia, w których bardzo często uczestniczył. Ojciec Edwarda przewidział dla niego rolę nadzwyczajnego ambasadora korony, a to wiązało się odwiedzeniem pięćdziesięciu krajów Imperium. W czasie podróży protokół, wystąpienia i nader powszechna kurtuazja wymęczyły Edwarda, który po powrocie do kraju odreagował stres i zmęczenie, prowadząc, według ojca, hedonistyczny styl życia.
Pod koniec lat 20. Jerzy V podarował synowi rezydencję w hrabstwie Berkshire. Książę Walii nawiązał tam wiele romansów, zwłaszcza ze starszymi mężatkami, między innymi z dziedziczką angloamerykańskiej fortuny, Fredą Dudley Ward. Ich relacja trwała szesnaście lat, jednak to romans z inną kobietą okazał się kluczowy dla jego przyszłych losów. Książę nawiązał znajomość z Thelmą Furness, która w 1930 roku przedstawiła Edwardowi jego prawdziwą miłość, Amerykankę Wallis Simpson.
Wallis Simpson była rozwódką. Gdy poznała Edwarda, miała już drugiego męża, przedsiębiorcę Ernesta Simpsona. Między parą narodziło się jednak uczucie, z którym nie próbowali walczyć. Kobieta imponowała Edwardowi swoją niezależnością i pewnością siebie. On natomiast starał się zdobyć serce wybranki drogimi prezentami. Romans pary rozpoczął się w 1933 roku, a rok później byli już nierozłączni.
Edward VIII i jego rządy
Książę Walii wstąpił na brytyjski tron jako Edward VIII, gdy w 1936 roku zmarł jego ojciec, Jerzy V. Brytyjczycy wiązali z osobą nowego władcy ogromne nadzieje. Liczyli, że pomoże państwu wydostać się z gospodarczego kryzysu, dzięki czemu cieszył się dużą popularnością w społeczeństwie. Edward VIII od początku swoich rządów dumnie pokazywał się w obecności Wallis Simpson, która rozpoczęła procedurę rozwodową, by w 1937 roku poślubić Edwarda VIII. Zażyłość z rozwódką i wspólne wystąpienia zaczęły wzbudzać kontrowersje i powodować skandale obyczajowe, a sympatia Brytyjczyków do Edwarda VIII zaczęła powoli topnieć.
Jeszcze przed ogłoszeniem zamiaru poślubienia kobiety, Edward VIII spotkał się z nieufnością ze strony rządu. Niepokój wzbudzały przekonania Edwarda VIII i jego bliskie stosunki z ambasadorem III Rzeszy, Joachimem von Ribbentropem. Relację z Ribbentropem nawiązał nie tylko król, ale i jego ukochana, która miała z nim romans. Nie przeszkodziło to jednak Edwardowi VIII w rejsie po Morzu Śródziemnym ze swoja wybranką. Wakacje pary gorąco komentowała zagraniczna prasa, która dodatkowo podsycała skandal, rozgłaszając plotki o planowanym ślubie Edwarda VIII i pani Simpson.
Decyzja o abdykacji
Wiadomości przekazywane przez zagraniczne gazety okazały się prawdą, gdy po zakończonych wakacjach Edward VIII zaprosił do pałacu Buckingham premiera Wielkiej Brytanii, Baldwina, aby oficjalnie porozmawiać o upragnionym małżeństwie z Wallis. Spotkanie nie przebiegło jednak po myśli króla. Baldwin sprzeciwił się pomysłowi Edwarda i stwierdził, że ich związek jest moralnie nie do zaakceptowania. Na drodze do szczęścia pary stał również Kościół oraz sami Brytyjczycy, którzy nie widzieli pani Simpson w roli nowej monarchini. Związek małżeński z dwukrotną rozwódką zakwestionowali też premierzy Kanady i Australii, a rząd Nowej Zelandii wyraził jedynie zdziwienie. Nie spodobało się to Edwardowi, który uznał, że “nie mają oni nic do powiedzenia, bo w Australii nie ma wielu ludzi”.
Premier Baldwin postawił przed Edwardem ultimatum. Mężczyzna mógł zrezygnować z poślubienia ukochanej albo zrobić to wbrew stanowisku gabinetu, co wiązało się z bardzo prawdopodobną dymisją rządu i powstaniem nowego kryzysu. Ostatnim i jedynym wyjściem, na które król był w stanie przystać, była jego abdykacja. Edward VIII podpisał dokumenty abdykacyjne 11 grudnia 1936 roku i tym samym zrzekł się korony, by poślubić kobietę, którą kochał bardziej od luksusu, władzy i wpływów. Szybko został znienawidzony przez Brytyjczyków mających mu za złe rezygnację z tronu dla czterdziestoletniej rozwódki.
Uwierzcie mi, gdy mówię do was, że uznałem za niemożliwe dźwiganie wielkiego ciężaru odpowiedzialności bez pomocy i wsparcia kobiety, którą kocham.
– mówił Edward VIII w oficjalnym pożegnaniu na falach radia BBC.
Edward VIII i Wallis Simpson po rezygnacji z korony
Gdy Edward ustąpił z tronu, jego miejsce zajął brat, który został koronowany na króla Jerzego VI. Jego pierwszą decyzją było przyznanie Edwardowi tytułu księcia Windsoru oraz orderów najwyższych klas. Podpisał również dokumenty, które nadawały Edwardowi wszystkie atrybuty Królewskiej Wysokości. W papierach zaznaczono jednak, że jego żona i ewentualni potomkowie nie będą mieli do nich żadnych praw. Zdania dotyczące tego rozwiązania były podzielone: jedni uważali, że po abdykacji Edwardowi nie należą się żadne tytuły, bo z najważniejszego sam zrezygnował. Była też grupa osób, która opowiadała się za przyznaniem Wallis Simpson tytułów związanych z godnością żony księcia Windsoru.
W czerwcu 1937 roku Edward poślubił ukochaną, która pomyślnie zakończyła związek małżeński z Ernestem Simpsonem. Para uknuła intrygę, włączając w to samego Ernesta, który za odpowiednio wysoką kwotę zgodził się wziąć całą winę na siebie. Mężczyzna dał się nakryć z obcą kobietą w hotelu, przez co rozwód zakończył się oficjalnie z winy Ernesta. Ślub Edwarda i Wallis Simpson odbył się we Francji, jednak w ceremonii nie uczestniczyła rodzina księcia. Jerzy VI nie pozwolił braciom uczestniczyć w uroczystości oraz zakazał parze pojawiania się na dworze królewskim.
Finanse księcia
Kontrowersje, które wzbudzał Edward VIII nie kończyły się na osobie jego wybranki, a dotykały również kwestii finansowych. Książę Windsoru żył z pensji zapewnianej przez Jerzego VI, która wynosiła 11 tysięcy funtów rocznie. Pieniądze te zdecydowanie ograniczały możliwości Edwarda oraz przeciwstawiały się komfortowi, do którego był przyzwyczajony. Zdenerwowany niewystarczającą stawką, zażądał od brata jej podwyżki. Spowodowało to drastyczne pogorszenie relacji z rodziną, a w konflikt wdał się również z matką.
Dalsza normalna korespondencja między nami jest niemożliwa.
– pisał w liście do matki, Marii Teck.
Książę Windsoru nie dawał za wygraną i regularnie dzwonił do brata, prosząc o więcej pieniędzy oraz o odpowiednią tytulaturę dla Wallis Simpson. Jerzy VI uznał, że jego brat przekroczył pewne granice przyzwoitości. Z tego powodu zerwał z nim kontakt i zakazał odbierania jakichkolwiek połączeń pochodzących od Edwarda. Książę Windsor miał nadzieję, że jego życie na wygnaniu szybko się skończy i będzie mógł powrócić do Wielkiej Brytanii. Jerzy VI zapowiedział jednak, że jeśli Edward pojawi się bez pozwolenia w kraju, to anuluje wypłacane świadczenia pieniężne.
Edward VIII z sympatią do nazistów
Jeszcze jako król Edward VIII okazywał swoją przychylność powstającemu w Niemczech ruchowi nazistowskiemu. Utrzymywał bliskie stosunki z Joachimem von Ribbentropem, jednak nie był on pierwszym ambasadorem III Rzeszy, z którym Edwarda łączyła bliska więź. Przed objęciem panowania Edward miał bardzo dobry kontakt z Leopoldem von Hoeschem, niemieckim ambasadorem, który później okazał się szpiegiem. Znajomość z księciem zagwarantowała wiele cennych informacji dla rosnącej w siłę III Rzeszy.
Po abdykacji, w 1937 roku Edward i Wallis odwiedzili Niemcy i osobiście spotkali się z Adolfem Hitlerem. Para (wbrew woli rodziny królewskiej) udała się do Berchtesgaden, gdzie przez ponad godzinę rozmawiali z Hitlerem. Ich wizytę szeroko komentowały media, a naziści wykorzystal ją do szerzenia propagandy. Chociaż Edward zapewniał, że spotkanie nie miało charakteru politycznego, świadkowie przyłapali go na wykonywaniu nazistowskiego pozdrowienia. Odwiedził również ośrodek szkoleniowy Ordensburg Krössinsee.
Edward i Wallis osiedli na Lazurowym Wybrzeżu, gdzie kupili sobie pałac. Po wybuchu drugiej wojny światowej Edward został przydzielony do Brytyjskiej Misji Wojskowej jako generał major. Rok po rozpoczęciu wojny niemiecki ambasador w Hadze potwierdził, że Edward VIII był przyczyną ujawnienia alianckich planów obrony Belgii. W czasie niemieckiej ofensywny para książęca uciekła na południe, gdzie finalnie zamieszkali w Lizbonie w domu sympatyzującego z nazistami bankiera.
Na Bahamach
Poglądy księcia Windsoru wpłynęły na rząd Wielkiej Brytanii, który na czele z Churchillem postanowił mianować Edwarda VIII gubernatorem Bahamów. Decyzja ta była pokierowana zamiarem odciągnięcia mężczyzny od centrum politycznych wydarzeń. Edward i Wallis wypłynęli na Bahamy w sierpniu 1940 roku. Ich wyprawie próbował zapobiec niemiecki wywiad, który zorganizował nieudaną próbę porwania księcia, aby następnie ogłosić go królem.
Obowiązki gubernatora oraz życie na Bahamach nie odpowiadały Edwardowi. Sposób pełnienia przez niego funkcji uważany był za rasistowski, a sam książę Bahamy uważał za “trzeciorzędną brytyjską kolonię”. Trzy lata po przyjeździe próbował wrócić do Europy, jednak bez powodzenia. Churchill zaproponował mu w zamian posadę gubernatora Bermudów, którą odrzucił. Placówkę na Bahamach opuścił dopiero w 1945 roku.
Edward VIII był uważany za przyjaciela nazistowskich Niemiec, a sam Hitler miał twierdzić, że abdykacja króla była wielką stratą. Przyjmuje się, że książę Windsoru i jego małżonka sympatyzowali z III rzeszą przed rozpoczęciem wojny, ale także w jej trakcie.
W ciągu ostatnich 10 lat Niemcy całkowicie zmieniły się jako społeczeństwo. Kraje, które nie potrafią samodzielnie dokonać takiej przemiany, winny poddać się polityce Niemiec.
– mówił w 1940 roku Edward VIII.
Po wojnie
Gdy wojna dobiegła końca, książę Windsoru powrócił do Europy, gdzie ze swoją ukochaną ponownie zamieszkał we Francji. Małżeństwo czasami wyjeżdżało do Anglii, gdzie zatrzymywali się w hotelach, ponieważ król Jerzy odmówił Wallis wstępu na dwór. Edward uczestniczył w pogrzebie króla, jednak nie został zaproszony na koronację córki Jerzego VI, Elżbiety II.
Królowa Elżbieta II zakazała Edwardowi VIII wjazdu do kraju, ponieważ na światło dzienne wypłynęły akta potwierdzające jego ścisły kontakt z nazistami oraz jego zapewnienia, że bombardowanie Anglii ma sens. Edward zajął się pisaniem pamiętników, które w 1951 roku wydał pod tytułem Wspomnienia pewnego króla. Chociaż wypierał się w nich zamiłowania do nazistowskich Niemiec, dość niejednoznacznie wypowiadał się o Hitlerze.
Führer uderzył mnie swoją niecodzienną osobowością, swoją teatralną postawą i narzucającą się prezencją.
– pisał we Wspomnieniach pewnego króla Edward VIII.
Przez resztę swojego życia nie stronił od używek. Wykryto u niego raka krtani, jednak przed swoją śmiercią zdążył odwiedzić ojczyznę przy okazji paru ważnych wydarzeń. Królowa Elżbieta w wyjątkowych okolicznościach, takich jak operacja stryja, pozwalała również na obecność Wallis. Edward VIII zmarł 29 maja 1972 roku, kierując swoje ostatnie słowa do ukochanej kobiety i towarzyszki życia, Wallis.