Chmura publiczna, chmura prywatna, chmura hybrydowa, a może multicloud, czyli… wielochmura? Czym różnią się poszczególne rodzaje chmur obliczeniowych, kiedy na jaki typ się zdecydować, jakie są zalety poszczególnych rozwiązań?
Rodzaje chmur obliczeniowych
Różne rodzaje chmur obliczeniowych różnią się przede wszystkim fizyczną lokalizacją zasobów i tym, kto jest tych zasobów właścicielem. Nie należy mylić rodzajów chmury z rodzajami chmurowych usług – o tych ostatnich dowiesz się więcej z tego artykułu.
Chmura publiczna
Chmura publiczna to rozwiązanie, w którym usługodawca udostępnia klientom zasoby w zamian za odpowiednią opłatę. Jest ona “publiczna”, ponieważ zasoby i usługi ze wspólnej puli mogą być wynajęte przez każdego chętnego i zastosowane zgodnie z własnymi wymaganiami. Chmura tego typu to m.in. Amazon Web Services, Microsoft Azure, Google Cloud Platform.
Zalety
- Chmury publiczne wykorzystują model znany jako pay-as-you-go. Oznacza to, że nie jest konieczne opłacanie jakiejś formy stałego abonamentu – płatność jest naliczana jedynie za wykorzystane zasoby. Jest to szczególnie dobre pod względem finansowej opłacalności rozwiązanie, gdy danych zasobów i usług potrzebujemy jedynie na pewien określony czas.
- Wszyscy użytkownicy chmury publicznej mają dostęp do takiego samego sprzętu i takich samych usług, niezależnie czy są pojedynczą osobą, mikrofirmą, czy też ogromną organizacją.
- Zasoby w chmurze publicznej mogą być niemalże dowolnie skalowane, rosnąc i zmniejszając się w miarę zapotrzebowania.
- Najwięksi dostawcy chmury publicznej oferują często ponad setkę różnych usług: od wirtualnych serwerów, systemów storage i sieci aż po całe gotowe platformy programistyczne. Można więc od razu rozpocząć pracę w wybranym środowisku, zamiast uprzednio przez długi okres czasu je przygotowywać i dostosowywać.
Wady
- Zasoby wynajmowane przez poszczególnych użytkowników chmury publicznej są zazwyczaj odseparowane jedynie wirtualnie. Może to powodować (uzasadnione) obawy o bezpieczeństwo, stabilność i dostępność, szczególnie organizacji rządowych oraz organizacji zaufania społecznego, czyli m.in. banków.
- Chmura publiczna jest dalece konfigurowalna, ale pewne specyficzne wymagania mogą okazać się niemożliwe do zrealizowania lub możliwe, ale w wyjątkowo żmudny i kosztowny sposób.
Chmura publiczna – kto powinien się na nią zdecydować?
Chmura publiczna jest rozwiązaniem najbardziej uniwersalnym, które dzięki szerokiemu wachlarzowi usług sprawdzi się zarówno jako hosting najprostszej strony internetowej, platforma programistyczna lub uczenia maszynowego, aż po całe gigantyczne infrastruktury przetwarzające petabajty danych – przykładowo jakiś czas temu Spotify zupełnie zrezygnowało z własnych serwerowni przenosząc się do Google Cloud Platform. Konieczność oddania całego swojego ekosystemu informatycznego wraz z danymi w ręce usługodawcy chmurowego może jednak nie być dobrym rozwiązaniem w przypadku firm przetwarzających wrażliwe dane lub też mających bardzo specyficzne wymagania – im chmura publiczna nie zawsze będzie mogła sprostać.
Chmura prywatna
Aby zdefiniować chmurę prywatną, pozwolę sobie posłużyć się definicją amerykańskiego National Institute of Standards and Technology. Według niej za chmurę prywatną uznaje się rozwiązania dostarczone do wyłącznego użytku pojedynczej organizacji – niezależnie, czy infrastruktura należy do tejże organizacji, czy też zewnętrznego dostawcy. Oznacza to, że wbrew obiegowej opinii chmura prywatna nie musi być koniecznie oparta o zasoby sprzętowe należące do organizacji z nich korzystającej. Liczy się jedynie wyłączność korzystania z tych zasobów przez jeden podmiot.
Tak samo, jak chmura publiczna, chmura prywatna zapewnia skalowalność, automatyzację działań, dostarczanie zasobów na żądanie poprzez sieć, odseparowane lokalizacje składające się na całą strukturę. Z tego wszystkiego nie korzysta jednak nikt inny, niż pojedyncza organizacja, dla której chmura została stworzona – w przeciwieństwie do chmury publicznej, gdzie te same zasoby są udostępniane każdemu chętnemu.
Jak wspomniałem wcześniej, chmura prywatna nie musi oznaczać pod kątem fizycznym serwerowni należących do organizacji z nich korzystających. Istnieje wiele firm, które oferują budowę odizolowanych, prywatnych chmur dla poszczególnych użytkowników w oparciu o swój sprzęt i rozwiązania software’owe, a następnie utrzymanie ich w ramach własnych serwerowni. Przykładem może być oferta chmur prywatnych od OVH.
Zalety
- Chmura prywatna, w przeciwieństwie do chmury publicznej, zapewnia korzystającej z niej organizacji pełną kontrolę nad zasobami i usługami, jest także w pełni dostosowana do wymogów i – zazwyczaj – zbudowana jedynie na potrzeby tej organizacji.
- Rozwiązanie to zwiększa także bezpieczeństwo danych, stabilność i dostępność usług, które są całkowicie (fizycznie i logicznie) odizolowane od innych użytkowników, którym nie są udostępniane.
Wady
- Budowa chmury prywatnej, a także jej późniejsza obsługa jest procesem bardzo skomplikowanym (nawet pomimo automatyzacji), a przez to niezwykle kosztownym.
- Zwiększanie zasobów chmury prywatnej w miarę rosnących potrzeb może być trudniejsze, niż w przypadku chmury publicznej – nie zachodzi to bowiem efekt skali.
Chmura prywatna – dla kogo?
Chmura prywatna sprawdzi się w dużych organizacjach mogących pozwolić sobie na bardzo kosztowną inwestycję w sprzęt oraz zasoby ludzkie będące w stanie zapewnić im opiekę i właściwą konfigurację, a także nie chcących oddawać świadczenia swoich usług i przechowywania danych w ręce innych firm oraz nie liczących się z możliwością nagłego skoku obciążenia.
Chmura hybrydowa – wszystko, co najlepsze z obu rozwiązań
Wiemy już, że chmura prywatna zapewnia najszersze możliwości konfiguracji i najwyższy poziom bezpieczeństwa, jest jednak jednocześnie niezwykle kosztowna oraz nie zapewnia takiej skalowalności, a także szerokiego zakresu usług, jakie możemy w przypadku chmury publicznej. Co jednak, gdyby wybrać z obu typów chmur obliczeniowych wszystko, co najlepsze? Wówczas uzyskujemy rozwiązanie trzecie – chmurę hybrydową.
Chmura hybrydowa łączy więc w sobie infrastrukturę lokalną, czyli prywatną chmurę, z chmurami publicznymi, a aplikacje i usługi mogą być dowolnie przenoszone pomiędzy każdym z rozwiązań. Często zdarza się wykorzystanie chmury prywatnej do najbardziej ważnych i wymagających najwyższych standardów bezpieczeństwa usług lub danych, zaś te mniej istotne zostają przenoszone do chmury publicznej. Ta druga może również pełnić rolę backupu lub służyć do obsługi dużego ruchu, z którym własna infrastruktura mogłaby sobie nie poradzić.
Zalety
- Wysokie bezpieczeństwo i szerokie możliwości niemalże dowolnej konfiguracji znane z chmury prywatnej połączone ze skalowalnością i usługami chmury publicznej.
- Koszt budowy i wykorzystania chmury hybrydowej może być niższy, niż chmury prywatnej – dzieje się tak ze względu na brak konieczności uwzględnienia najwyższego możliwego obciążenia obecnego w bardzo krótkich okresach czasu, które infrastruktura chmury prywatnej musiałaby móc obsłużyć. Zasoby te przez większość czasu leżałyby odłogiem.
Wady
- Chmura hybrydowa, a szczególnie jej prywatna część, wymaga dużych nakładów finansowych zarówno na sprzęt, jak i administratorów oraz architektów będących w stanie zarówno zbudować, a także obsłużyć takie rozwiązanie.
Chmura hybrydowa – dla kogo?
Chmura hybrydowa idealnie sprawdzi się wówczas, gdy nie chcemy powierzać całej infrastruktury wraz z – często bardzo wrażliwymi – danymi w ręce innej firmy, a jednocześnie zależy nam na zachowaniu zalet płynących z zastosowania chmury publicznej.
Multicloud
Pojęcie wielochmury nie jest do końca sprecyzowane. Oznacza ono wykorzystanie wielu dostawców chmury publicznej w połączeniu z chmurą prywatną lub bez tej ostatniej. Dlaczego niektóre przedsiębiorstwa decydują się na taki krok zamiast opierać się na całych ekosystemach przeplatających się nawzajem usług jednego dostawcy z dodatkiem ewentualnej prywatnej infrastruktury dla najważniejszych zadań?
Multicloud pozwala na wybieranie najbardziej łakomych kąsków z usług oferowanych przez chmury publiczne, a jednocześnie zwiększa odporność na awarie – jeśli jeden z dostawców chmury zawiedzie, nie powinno stanowić problemu przerzucenie zadań na drugiego.
Rozwiązania typu multicloud są na tę chwilę w dosyć wczesnym stadium rozwoju, lecz coraz szybciej przybiera na popularności – wydaje się on bowiem najbardziej pewnym pod względem bezpieczeństwa i dostępności rodzajem chmury obliczeniowej.
Zalety
- Niewrażliwość na awarie poszczególnych dostawców usług chmurowych.
- Możliwość wykorzystania najlepszych usług różnych usługodawców.
- W przypadku wykorzystania chmury prywatnej – szerokie możliwości konfiguracji oraz zwiększone bezpieczeństwo wrażliwych usług i danych.
Wady
- Trudne i kosztowne wdrożenie oraz utrzymanie.
- Usługi oferowane przez dostawców chmury obliczeniowej zazwyczaj stworzone są w taki sposób, aby integrowały się ze sobą w nieskomplikowany sposób. Budowa rozwiązania opartego na usługach różnych dostawców oznacza konieczność tworzenia połączeń pomiędzy nieprzystosowanymi do tego usługami.
Multicloud – kto powinien zdecydować się na ten typ chmury obliczeniowej?
Wielochmura jest najlepszym rozwiązaniem dla organizacji wymagających bardzo szerokich możliwości, także tych oferowanych przez różnych dostawców, przy zachowaniu niewrażliwości na awarie poszczególnych chmur.
Chmura prywatna, publiczna, hybrydowa, a może multicloud? Jakie rozwiązanie wybrać?
Jak to często bywa, na pytanie to nie ma jednej właściwej odpowiedzi. Każdy rodzaj chmury obliczeniowej sprawdzi się bowiem najlepiej w różnych zastosowaniach. Przy wyborze usług chmurowych (jak i w każdym innym aspekcie życia) należy kierować się wiedzą i zdrowym rozsądkiem wybierając to, co dla nas i naszych klientów jest najlepszą jakościowo, funkcjonalnie oraz finansowo opcją.
Osobiście bardzo cenię sobie rozwiązania hybrydowe i w nich też upatruję przyszłość. Łączą one w sobie wachlarz różnych usług i skalowalność chmury publicznej z pewnością, możliwościami konfiguracji, a także bezpieczeństwem chmury prywatnej. Rozwiązania multicloud mogą być kolejnym etapem rozwoju tego typu chmur, jeszcze bardziej niezawodnym i elastycznym.