Powiedzieć, że WordPress jest popularny, to jak nic nie powiedzieć. Ten system kontroli treści odpowiada dziś za działanie 34% stron internetowych dostępnych w Internecie, w tym ponad 60% wykorzystujących jakikolwiek CMS, bijąc na głowę wszelkie rozwiązania alternatywne. WordPress jest jednak dostępny jako WordPress.ORG oraz WordPress.COM, co często prowadzi do pomyłek, są to bowiem dwa bardzo odmienne produkty. WordPress.com vs WordPress.org – co wybrać?
WordPress.org
WordPress.org to otwartoźródłowe (open-source) oprogramowanie służące do budowy i prowadzenia różnego typu serwisów internetowych, w tym blogów, stron firmowych, portali i sklepów, a także ich późniejszej aktualizacji i rozbudowy. Jest dostępny zupełnie za darmo, a jego możliwości można rozszerzać poprzez ogromne repozytorium dostępnych wtyczek i motywów, zarówno darmowych, jak i płatnych. Oprogramowanie można zainstalować na każdym serwerze spełniającym niezbyt wygórowane wymagania. Może to być zarówno hosting współdzielony, VPS, serwer chmurowy, dedykowany, a nawet własny komputer – przy założeniu instalacji dodatkowego oprogramowania, takiego jak XAMPP. Konieczna będzie również rejestracja domeny, pod którą ma być dostępny serwis.
Czytaj więcej: Hosting współdzielony, VPS, serwer dedykowany, a może chmura? Jaki hosting wybrać?
Zalety WordPress.org
- Brak opłat – oprogramowanie jest dostępne zupełnie za darmo, choć oczywiście konieczne będzie opłacenie hostingu i domeny.
- Łatwość użytkowania – wystarczy znać zupełne podstawy funkcjonowania serwisów internetowych i użytkowania WordPressa, by móc uruchomić swoją własną stronę.
- Pełna kontrola i możliwość modyfikacji – WordPressa, jako oprogramowanie otwartoźródłowe, można modyfikować w zasadzie w dowolny sposób, zarówno poprzez edycję kodu, jak i poprzez instalację przeróżnych rozszerzeń. Od najprostszej wizytówki lub bloga, aż po rozbudowane portale i sklepy internetowe – na WordPressie można zbudować w zasadzie wszystko.
- Dostępność wtyczek i motywów – korzystając z zasobów dostępnych wtyczek i motywów, często darmowych przynajmniej w swoich podstawowych wersjach, można rozbudowywać swoją stronę bez jakkolwiek bardziej zaawansowanych umiejętności programistycznych.
- Monetyzacja treści – na utworzonej stronie można zarabiać, np. korzystając z reklam wyświetlanych obok publikowanych treści. Popularną usługą tego typu jest Google AdSense.
- Narzędzia analityczne – możliwość pomiaru ruchu na stronie i zbierania statystyk, np. dotyczących ilości wejść, źródeł ruchu, czasu trwania sesji, wieku i płci użytkowników z użyciem narzędzi takich jak Google Analytics.
Wady WordPress.org
- Konieczność samodzielnego utrzymania serwisu – konieczność rejestracji domeny i wyboru hostingu, instalacji oprogramowania, konfiguracji, tworzenia kopii zapasowych, dbania o bezpieczeństwo i aktualizacje. Wiele firm hostingowych oferuje dziś zautomatyzowane instalatory WordPressa i mechanizmy tworzenia kopii zapasowych, co nieco upraszcza obsługę.
- Brak wsparcia – do WordPress.org nie jest oferowana żadna forma producenckiego wsparcia technicznego. W razie wystąpienia trudności, liczyć można jedynie na społeczność lub zakupić usługi wyspecjalizowanych w WordPressie agencji.
- Trudność dla osób nietechnicznych – to prawda, że WordPress jest bardzo prostym systemem kontroli treści, jednak poprawna budowa strony, jej optymalizacja w zakresie wydajności i SEO, zabezpieczenie przed atakami, mogą wymagać całkiem sporych umiejętności, wiedzy i doświadczenia. Oczywiście, można korzystać z gotowych motywów i wtyczek, ale ich bezwiedne użytkowanie może doprowadzić do uzyskania fatalnie działającej i wyglądającej strony, dodatkowo pełnej luk bezpieczeństwa, która będzie jedynie odrzucać potencjalnych użytkowników.
WordPress.com
WordPress.com jest platformą, która, oprócz samego systemu kontroli treści WordPress, oferuje także dodatkowe usługi, m.in.: hosting, domenę i wsparcie techniczne. Stoi za nią firma Automattic założona przez jednego z współtwórców WordPressa. Ze względu na nazwę, platforma ta często bywa mylona z samym oprogramowaniem CMS.
Zalety WordPress.com
- Prostota – w WordPress.com otrzymujemy zainstalowanego i skonfigurowanego WordPressa, hosting i domenę. Można więc od razu ruszyć z publikacją treści i rozwojem witryny.
- Darmowy pakiet – darmowy, oferujący najbardziej podstawowe funkcje pakiet może być wystarczający dla najmniej wymagających użytkowników, np. tych prowadzących prostego bloga.
- Utrzymanie i wsparcie usługodawcy – w WordPress.com usługodawca odpowiada za utrzymanie strony, w tym aktualizacje i bezpieczeństwo, w płatnych pakietach można również także liczyć na dedykowane wsparcie.
Wady WordPress.com
- Brak kontroli – o ile na WordPress.org zbudować można praktycznie wszystko, tak WordPress.com bardzo te możliwości ogranicza. Wiele zależy tu od pakietu (droższe oferują większe możliwości), jednak nawet te najbardziej rozbudowane mogą nie odpowiadać indywidualnym wymaganiom. Zapomnieć należy o samodzielnej modyfikacji kodu, a instalacja wtyczek lub motywów spoza oficjalnego repozytorium jest dostępna jedynie w najdroższych pakietach.
- Bardzo ograniczone możliwości darmowej wersji i tańszych odpłatnych pakietów – darmowy pakiet może wydawać się atrakcyjnym rozwiązaniem, otrzymujemy bowiem WordPressa i hosting, jednak oferowane przez niego możliwości są skrajnie ograniczone. Brak tu jakiegokolwiek wsparcia, korzystać można wyłącznie z niewielkiej ilości podstawowych motywów i wtyczek, brakuje jakichkolwiek możliwości monetyzacji lub analityki ruchu, a strona może być dostępna jedynie w subdomenie .wordpress.com (np. mojastrona.wordpress.com), której internauci nie ufają, ponieważ nie świadczy o profesjonalizmie, ale raczej maksymalnym cięciu kosztów. Dodatkowo taka strona będzie wyświetlać reklamy usługi WordPress.com. Niewiele zmienia się w kosztującym 25 złotych miesięcznie pakiecie Personal, tam jednak możemy liczyć na wsparcie, korzystać z własnej domeny i usunąć reklamy.
- Trudności w monetyzacji treści – na stronach prowadzonych na platformie WordPress.com nie skorzystamy z wybranych systemów reklamowych, np. Google AdSense. Dopiero w kosztującym 125 złotych miesięcznie pakiecie Premium uzyskać można dostęp do WordAds – reklam zapewnianych przez firmę Automattica. Ich skuteczność może być jednak niższa od rozwiązań konkurencyjnych.
- Możliwość utraty serwisu – prowadzona w usłudze WordPress.com witryna nie należy do użytkownika, ale do usługodawcy. Może więc zostać znienacka usunięta, np. z powodu złamania warunków.
Cennik WordPress.com
Platforma WordPress.com jest dostępna w ramach następujących pakietów:
- Free – darmowy
- Personal – 14 zł / mies przy płatności rocznej, 25 zł /mies przy płatności miesięcznej
- Premium – 33 zł / mies przy płatności rocznej, 59 zł /mies przy płatności miesięcznej
- Business – 96 zł / mies przy płatności rocznej, 125 zł /mies przy płatności miesięcznej
- eCommerce – 172 zł / mies przy płatności rocznej, 225 zł /mies przy płatności miesięcznej
Oferowane pakiety różnią się możliwościami, o których więcej informacji można pozyskać w oficjalnym zestawieniu na stronie wordpress.com.
Czy i jak można zarabiać na stronie w WordPress.com?
Na stronach działających na platformie WordPress.com nie można korzystać z systemów reklamowych, w tym popularnego Google AdSense. Dopiero poczynając od pakietu Business użytkownik uzyskuje dostęp do WordAds, platformy reklamowej od usługodawcy WordPres.com – firmy Automattica. Już w pakiecie Personal można natomiast tworzyć treści wyłącznie dla odpłatnych subskrybentów, a niezależnie od pakietu korzystać z innych form reklamy, np. linków afiliacyjnych. Wciąż jednak możliwości monetyzacji są tu znacząco ograniczone, w przeciwieństwie do WordPress.org.
WordPress.org vs WordPress.com – jakie rozwiązanie wybrać?
Oczywiście wszystko zależy od konkretnych wymagań i posiadanych umiejętności. Osobiście jednak poleciłbym WordPress.com jedynie w dwóch przypadkach:
- Chcemy prowadzić bardzo prostego bloga – wówczas hosting zapewniany przez darmowy pakiet może okazać się wystarczający, przynajmniej przez pewien czas.
- Oczekujemy wsparcia i maksymalnej prostoty – WordPress.com może sprawdzić się u osób poszukujących usługi typu “wszystko w jednym“.
We wszystkich innych przypadkach WordPress.org będzie – moim zdaniem – rozwiązaniem znacząco lepszym i tańszym. Usługodawcy hostingowi oferują dziś automatyczne instalatory i kopie zapasowe, stworzenie własnej strony i podstawowe zarządzanie nią nie powinno sprawiać większych problemów, szczególnie w przypadku mniejszych projektów, np. strony typu wizytówka lub prostego bloga. W ostateczności wykonanie lub choćby zabezpieczenie i optymalizację można zlecić zewnętrznej, wyspecjalizowanej agencji. Nawet wówczas długoterminowy koszt potrafi okazać się niższy, a niemalże nieograniczone możliwości oferowane przez oprogramowanie WordPress.org w przyszłości mogą okazać się nie do przecenienia, szczególnie przy założeniu rozwoju i rozbudowy. WordPress.org to także wolność – wolność wyboru hostingu, systemu reklamowego, instalowanych rozszerzeń, dokonywanych modyfikacji.