Gospodarka zamkniętego obiegu (gospodarka cyrkularna, GOZ) to koncepcja gospodarcza, która zrewolucjonizowała sposób myślenia o odpadach, surowcach i procesach produkcji dóbr. W gospodarce o obiegu zamkniętym dąży się do tego, by w możliwie jak największym stopniu zagospodarować odpady, a poprzez ich ponowne wykorzystanie, zmniejszyć zużycie surowców i zredukować poziom eksploatacji zasobów naturalnych. Gospodarka zamknięta w praktyce sprowadza się do tego, że odpady traktować należy jak wartościowe surowce, które powinny zostać w obiegu gospodarczym tak długo, jak to tylko możliwe.
Gospodarka o obiegu zamkniętym to nie tylko recykling odpadów
Wielu z nas gospodarka cyrkularna słusznie kojarzy się z recyklingiem odpadów. Jednak przetwarzanie odpadów, któremu towarzyszy odzysk surowców, to tylko jeden z wielu procesów, jakie postuluje koncepcja GOZ. W praktyce gospodarka zamkniętego obiegu koncentruje się na wielu różnych sposobach zwiększania efektywności używania wytworzonych dóbr i oprócz recyklingu promuje także takie idee jak redukcja ilości wytwarzanych odpadów, selektywna zbiórka odpadów, projektowanie dla recyklingu czy idea ponownego użycia produktu, czyli reuse. Jeśli wytworzymy mniej odpadów, mniej śmieci trafi na wysypiska, a jeśli będziemy prawidłowo segregować śmieci, więcej z nich trafi do recyklingu i posłuży do wytworzenia nowych produktów. Zamiast wyrzucać niepotrzebne ubrania, możemy je natomiast przekazać je komuś, komu one jeszcze posłużą, a zepsuty sprzęt naprawić i korzystać z jego pomocy przez kolejne lata.
Gospodarka cyrkularna i jej idee w praktyce
W jaki sposób urzeczywistnia się dziś idee wpisane w model GOZ, można przekonać się na przykładzieStena Recycling, nowoczesnej firmy w branży zarządzania odpadami, która od dwóch dekad działa również na terenie Polski i pomaga polskim przedsiębiorcom zmieniać liniowy model produkcji na model cyrkularny. Stena Recycling jako firma zarządzająca odpadami i prowadząca recykling odpadów wszystkich frakcji od lat nie tylko organizuje odbiór odpadów od firm i odzyskuje z nich wartościowe surowce, z których powstaną nowe produkty, ale też tworzy i wdraża szyte na miarę rozwiązania dla firm zainteresowanych ochroną środowiska poprzez zamykanie obiegu, optymalizację procesów produkcji i zarządzania odpadami. Stena Recycling pomaga więc przedsiębiorcom m.in. wdrażać pomysły na wykorzystanie odpadów produkcyjnych w miejscu ich powstania, prawidłowo segregować odpady, zmniejszać ilość transportów odpadów np. poprzez zmniejszenie objętości śmieci, projektować nowe produkty tworzone z surowców pozyskanych z recyklingu czy tworzyć je w taki sposób, by mogły być one po zużyciu ponownie wykorzystane (projektowanie dla recyklingu). Z kolei doskonałym przykładem urzeczywistnienia postulowanej przez GOZ zasady reuse jest zastosowana w zakładach przetwarzania elektroniki należących do Stena Recycling praktyka wyodrębniania z odpadów elektronicznych i elektronicznych komponentów, które po renowacji czy naprawie mogą być użyte ponownie. Natomiast z elektroodpadów, których nie można ponownie użyć Stena Recycling odzyskuje tysiące ton tworzyw sztucznych, złomu, miedzi i metali szlachetnych, a te pozwolą wyprodukować nowy sprzęt bez zużywania naturalnych zasobów, co pozwala ograniczać zanieczyszczenie środowiska i emisję odpowiedzialnego za zmiany klimatyczne CO2.