Nagroda Pulitzera to w USA jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień wręczanym twórcom. Jury przyznaje je w 21 kategoriach w dziedzinie dziennikarstwa, literatury pięknej i muzyki. Nagroda upamiętnia dziennikarza i wielkiego amerykańskiego wydawcę prasowego pochodzenia węgierskiego, który przekazał swój majątek uniwersytetowi Columbia w Nowym Jorku. Kandydatów do Pulitzera może zgłaszać każdy, ale nie każdy może ją otrzymać.
Joseph Pulitzer urodził się w roku 1847 w małym miasteczku w cesarstwie austro-węgierskim. Następnie wyjechał do Ameryki, gdzie brał udział w wojnie secesyjnej po stronie Północy. Po wojnie zarabiał na życie w różny sposób. Był m.in. poganiaczem mułów, kelnerem, pracował na plantacji trzciny cukrowej w Luizjanie. Tam właśnie napisał swój pierwszy artykuł do miejscowej gazety, a później został jej redaktorem naczelnym.
Nagroda Pulitzera
Pod koniec XIX wieku Pulitzer został wydawcą dziennika New York World. Przy redagowaniu gazety duże znaczenie przywiązywał do fotografii i krótkich, sensacyjnych tytułów. Ten sposób wydawania pisma przyniósł mu sukces rynkowy. Jego największym konkurentem był William Randolph Hearst, właścicielem New York Journal. W pogoni za lepszymi wynikami czytelnictwa Hearst i Pulitzer publikowali sensacyjne informacje, często nie sprawdzone, a nawet zmyślone. Wojna między wydawcami nazwana została żółtym dziennikarstwem od komiksowej postaci Yellow Kid. Komiks drukowały obie rywalizujące gazety.
Pulitzer zorganizował wielką ogólnokrajową zbiórkę pieniędzy na rzecz budowy Statui Wolności w Nowym Jorku i przeznaczył na ten cel poważną kwotę z własnej kieszeni. W 1903 roku ufundował szkołę dziennikarską przy Uniwersytecie Columbia, a w testamencie przeznaczył milion dolarów na stypendia i coroczne nagrody za wybitne osiągnięcia. Tradycja przyznawania Nagrody Pulitzera sięga 1917 roku, kiedy po raz pierwszy wręczono złote medale upamiętniające fundatora.
Gospodarzem wydarzenia jest nowojorski uniwersytet Columbia. Laureat otrzymuje dyplom oraz 15 tys. USD. Na początku nagrodę wręczano wyłącznie w dziedzinie dziennikarstwa, ale z czasem zaczęto je przyznawać także w zakresie literatury, poezji, historii, muzyki i dramatu. Zwycięzcy wybierani są głównie wśród pisarzy i dziennikarzy amerykańskich, a o przyznaniu nagrody decyduje jury z Uniwersytetu Columbia.
Nagroda Pulitzera książki
Kandydatów do Pulitzera może zgłaszać każdy, ale nie każdy może go otrzymać. Muszą być jednak spełnione ważne kryteria, np. zgłoszeni powinni być obywatelami USA, a przedmiotem książki historycznej musi być historia USA. W skład jury wchodzą rektor uniwersytetu, przedstawiciel rodziny Pulitzera, administrator fundacji oraz dwunastu członków wybieranych na czteroletnie kadencje. Mogą nimi być wydawcy lub redaktorzy gazet o zasięgu ogólnokrajowym.
Corocznie nagroda Pulitzera jest przyznawana w dziedzinie dziennikarstwa i muzyki oraz w sześciu kategoriach związanych z literaturą. Są to fikcja, dramat, historia, poezja, biografia oraz literatura faktu. Każdy wielbiciel literatury amerykańskiej doskonale zna laureatów. Nagrody otrzymali m.in. Ernest Hemingway, William Faulkner, Sinclair Lewis, Margaret Mitchell, John Steinbeck, Donna Tartt.
Nagrody Pulitzera literatura
Nagroda Pulitzera literatura została po raz pierwszy przyznana w 1918 roku. Do 1948 literackie Pulitzery wręczane były jedynie powieściom i to tylko tym, które „najlepiej przedstawiają zdrową tkankę amerykańskiego życia”. Obecnie nagroda Pulitzera w kategorii fikcja literacka to jedna z najbardziej prestiżowych, które mogą otrzymać amerykańscy autorzy. Jej laureaci zyskują sławę w USA i na całym świecie, a czytelnicy chętnie sięgają po książki z nagrodą Pulitzera, chcąc się przekonać, czy jury dobrze zadecydowało.
Nagroda Pulitzera laureaci
W 2023 roku Nagrody Pulitzera zdobyli:
Służba publiczna: Associated Press
News: „Los Angeles Times”
Dziennikarstwo śledcze: „The Wall Street Journal”
Dziennikarstwo sprawozdawcze: Caitlin Dickerson z „The Atlantic”
Dziennikarstwo lokalne: John Archibald, Ashley Remkus, Ramsey Archibald i Challen Stephens z AL.com, Birmingham; Anna Wolfe z Mississippi Today, Ridgeland, Mississippi
Dziennikarstwo krajowe: Caroline Kitchener z „The Washington Post”
Dziennikarstwo międzynarodowe: „The New York Times”
Najlepszy artykuł: Eli Saslow z „The Washington Post”
Komentarz: Kyle Whitmire z AL.com , Birmingham
Krytyka: Andrea Long Chu z „The New York Magazine”
Redakcja: Nancy Ancrum, Amy Driscoll, Luisa Yanez, Isadora Rangel i Lauren Costantino z „Miami Herald”
Ilustrowane reportaże i komentarze: Mona Chalabi, współpracowniczka „The New York Times”
Fotografia z dziedziny breaking news: zespół fotograficzny Associated Press
Fotografia fabularna: Christina House z „Los Angeles Times”
Reportaż audio: personel Gimlet Media, w szczególności Connie Walker
Beletrystyka: „Demon Copperhead”, Barbara Kingsolver; „Trust”, Hernan Diaz
Dramat: „English”, Sanaz Toossi
Historia: „Dominacja wolności: saga białego oporu wobec władzy federalnej”, Jefferson Cowie
Biografia: „G-Man: J. Edgar Hoover i początki amerykańskiego stulecia”, Beverly Gage
Pamiętnik lub autobiografia: „Pozostań wierny”, Hua Hsu
Poezja: „Wtedy wojna: i wybrane wiersze 2007-2020”, Carl Phillips
Ogólna literatura faktu: „Nazywa się George Floyd: życie jednego człowieka i walka o sprawiedliwość rasową”, Robert Samuels i Toluse Olorunnipa (z „The Washington Post”)
Muzyka: „Omar”, Rhiannon Giddens i Michael Abels